październik 2025

Zad. 1. Co to za matematyk?

 

Zad. 2. Dwukrotnie był zmuszony opuścić dwa uniwersytety. Jakie? Dlaczego?

Zad. 3. Zdjęcie przedstawia nagrodę, jaką przyznano mu w dowód uznania. Przez kogo i za co? Ile kosztował ten prezent? 

 

 

Wyniki: 

W tym miesiącu punkty zdobyli:

  • 3 - Agata Leśnicka - lekarz z Gdańska, Ignacy Włodarski SP 36 Wrocław,
  • 2,75 - Daria Bumażnik - doktorantka WCh UWr, Krzysztof Danielak - programista z Jeleniej Góry, 
  • 2,5 - Krystyna Lisiowska - redaktor z Warszawy.
Odpowiedzi: 

Zad. 1. James Stirling (maj - wstecz, e, ss, tir, nil - wstecz, g). Jego nazwiskiem nazwano silnik, liczby oraz wzór.

Zad. 2. Stirling rozpoczął studia matematyczne na Uniwersytecie w Oxfordzie. Relegowano go z uczelni z powodu podejrzenia o popieranie jakobitów (angielskich i szkockich zwolenników pretendentów do tronu brytyjskiego z dynastii Stuartów - potomków króla Szkocji Jakuba VII - przeciwników dynastii hanowerskiej). Po opuszczeniu Anglii Stirling pracował jako profesor matematyki na Uniwersytecie w Padwie, który także musiał opuścić z powodu podejrzenia o odkrycie tajemnicy produkcji szkła weneckiego. Powrócił wówczas do Londynu.

Zad. 3. Srebrny czajnik do herbaty Stirling otrzymał od władz miasta Glasgow. Jak głosi grawerunek, jest to: A compliment made by the Town Council of Glasgow to Stirling - mathematician - for his services, pains, and trouble in surveying the River towards deepening it by locks. 1st July 1752
Rzeka wymieniona w cytacie to wpadająca do morza w Glasgow rzeka Clyde. Czajnik jest do dziś własnością rodziny Stirlingów. Jego koszt (co skrupulatnie odnotował skarbnik miasta) wyniósł 26 funtów i 10 szylingów, a wraz z grawerunkiem £28, 4s, 4d, tzn. 28 funtów, 4 szylingi i 4 pensy. Do 15 lutego 1971 funt brytyjski dzielił się na 240 pensów (skrótowo zapisywanych „d” od słowa denar), bądź na 20 szylingów (zapisywanych jako „l” lub „s” od solid). W 1971 Brytyjczycy przeszli na system dziesiętny. Wiadomo, że prezent został sfinansowany z pierwszej raty kredytu, jaki w wysokości 10 mln. sterlingów miasto zaciągnęło na budowę portu morskiego (co wymagało m.in. pogłębienia rzeki Clyde). 

 

Powrót na górę strony